Harcerstwo każdemu bez wątpienia kojarzy się z ogniskiem, piosenką i gitarą. Harcerskie śpiewniki nie przez przypadek mają setki stron, a festiwale przyciągają drużyny różnych specjalizacji i pionów wiekowych. Muzyka łączy ludzi i pokolenia, dlatego kochają ją wszyscy. W pracy większości drużyn, piosenki najczęściej stanowią przerwę, przyjemną odskocznię od tematu, w trakcie zbiórki czy harcerskiego ogniska. Są wplatane tematycznie do dyskusji o przyjaźni, rozpoczynają zbiórkę na temat braterstwa, czy też towarzyszą harcerzom na szlaku.
Warto od czasu do czasu spojrzeć jednak na muzykę i harcerską piosenkę także pod innym kątem. Wcale nie muszą one bowiem stanowić jedynie dodatku do zbiórki, czy ogniska. Mogą stać się jego epicentrum.
Śpiewanki, czyli forma pracy całkowicie skupiona na muzyce, doskonale wpisuje się zarówno w zwykłą, jak i nocną zbiórkę drużyny, czy zastępu, wieczorne ognisko obozowe, lub integracyjne spotkanie kilku drużyn. W zależności od muzycznych talentów harcerzy, ilości druhen czy druhów, którzy potrafią grać na gitarze, jak i ogólnie liczby osób biorących udział w zbiórce, śpiewanki mogą przyjąć różnorodne formy.
Dla mniej wtajemniczonych i obytych z harcerską piosenką wystarczy przegląd śpiewnika i radość z wykonania tych piosenek, które znamy. Dla nowych harcerzy będzie to okazja, do poznania wielu utworów, dla starszych do podszkolenia umiejętności wokalnych i po prostu dobrej zabawy, a przecież o nią w drużynie także warto zadbać. Jeśli jednak zdecydujemy się na taki przebieg spotkania, warto zaopatrzyć się w odpowiednią liczbę śpiewników, albo kserówek.
Bardziej wtajemniczonym harcerzom, którzy znają pokaźny repertuar tekstów i melodii, można zaproponować śpiewaną zbiórkę tematyczną, połączoną np. z obchodami jakiejś rocznicy. Dobrym pomysłem może być np. zbiórka poświęcona patriotycznym piosenkom przeprowadzona na początku września – jako upamiętnienie wydarzeń i ofiar II wojny światowej.
Z okazji DMB możemy przygotować świewanki dotyczące przyjaźni i braterstwa, przed świętami odejść nieco od harcerstwa i skupić się na kolędach, a z braku okazji zaproponować np. piosenki turystyczne, wesołe, czy nawiązujące do lasu, gór, wakacji.
Ciekawym pomysłem może być także wprowadzenie elementu rywalizacji. W tym celu możemy np. podzielić harcerzy na dwie grupy – jedna śpiewa piosenkę, a druga musi, tuż po jej zakończeniu, odpowiedzieć piosenką, która w treści ma słowo występujące np. w refrenie tej pierwszej. I tak na zmianę. Możemy zrobić turniej, w którym gitarzysta gra jakiś utwór, a zastępy muszą odgadnąć i zaśpiewać piosenkę. Innym pomysłem może być piosenkowy kolaż – jeden zastęp wykonuje zwrotkę wybranej piosenki, a drugi odpowiada refrenem z zupełnie innego utworu (w tej zabawie przyda się dyrygent, który będzie wskazywał, kto teraz ma głos).
Ciekawym pomysłem będzie także wprowadzenie elementu humorystycznego. W tym celu możemy np. pokusić się o zaśpiewanie jakiejś piosenki albo przynajmniej jej refrenu, od tyłu (przydatny będzie wydrukowany tekst) lub zastąpić jakieś często powtarzające się słowo innym (np. gdzie strumyk rośnie z wolna, KOMENDANTKA rosła polna…)
Muzyczna zbiórka, czy obozowe ognisko nastawione jedynie na śpiew może i nie pozwoli harcerzom zdobyć wielu nowych i cennych umiejętności, ale bez wątpienia będzie okazją do świetnej zabawy, a także integracji wewnątrz drużyny lub między drużynami, jeśli do wspólnej zabawy zaprosicie inne drużyny lub obozy. Zaproszenie do wspólnego kręgu innych, obozujących drużyn może zaowocować ciekawą współpracą, wymiana doświadczeń i wielu uśmiechów. Pamiętajmy, że muzyka stanowi swoisty język, za pomocą którego nierzadko można się doskonale porozumieć z innymi ludźmi. Ognisko z muzyką może być okazja zarówno do zadumy, jak i świetnej zabawy, a nawet odpoczynku, wszystko zależy od tego, jak dobrze dobierzemy repertuar.
Do pełnego sukcesu poza piosenkami potrzeba jest jednak także muzyka. Harcerzom zazwyczaj towarzyszy gitara klasyczna lub akustyczna (bardzo duży wybór tego instrumentu znajdziesz m. in na www.muzyczny.pl) . Jest to najlepszy instrument zarówno na ogniska, jak i zbiórki. Gitarę (w przeciwieństwie, chociażby do pianina) można bez problemu zabrać na obóz, czy górską wędrówkę. Nauka gry na tym instrumencie jest natomiast łatwiejsza (ze względu na progi, występujące w gitarze) niż w przypadku, chociażby skrzypiec, które są jeszcze mniejsze. Gitara daje także wiele możliwości zarówno do solowych występów, jak i potrzebnego przy ognisku akompaniamentu. Warto więc zachęcać młodych harcerzy do nauki gry na tym instrumencie.
Niestety rzadko kiedy zdarza się, że większość harcerzy w danej drużynie potrafi grać na gitarze. Organizując zbiórkę śpiewaną, można zaaranżować jednak także i inne instrumenty. Fajną zabawą i dopełnieniem zbiórki może być np. przygotowanie własnych grzechotek – w tym celu wystarczy wypełnić mniejsze pojemniczki różnego rodzaju kaszą, kukurydzą, czy nasionami. Własnoręcznie można także wykonać bębenki. Praca nad instrumentami może być jednym z etapów śpiewanej zbiórki, wówczas jednak organizator musi wcześniej zadbać o potrzebne materiały.
PS. Na stronie wspomnianego sklepu, www.muzyczny.pl można też znaleźć sporo przydatnych poradników dotyczących gry na gitarze i nie tylko. Mogą one ułatwić naukę początkującym muzykom.